شاید بتوان گفت تمامی مشاغل و صنایع در دنیا در صدد هستند تا هر روز اندکی از مصارف انرژی تجدید ناپذیر خود را کاهش دهند تا هم در هزینه های خود صرفه جویی کنند، هم نقش بسزایی در محیط زیست و بهینه سازی مصرف داشته باشند. اینکه چه صنعتی و تا چه حدّی در این مسئله عملکرد موفقی داشته اند، در جای خود می توان بررسی کرد. در این مقاله می خواهیم درباره کارهایی که در صنعت خودمان یعنی حوزه طلا و جواهرات انجام شده است و نتیجه مثبتی به همراه داشته است را بازگو کنیم. رسالت و مسئولیت اجتماعی آکادمی جواهرات اردوان آنوش، آموزش حداکثری رشته های مختلف طلا و جواهرات به هنرجویان با بهره وری بالا در کنار حفظ محیط زیست می باشد.
در مقاله پیش رو اقداماتی که باعث شده تا در صنعت طلا و جواهرات بهینه سازی صورت بگیرد را صحبت خواهیم کرد که از گزارشی که در وبسایت رسمی ایرنا و روزنامه آرمان منتشر شده، استخراج گردیده است.
اطلاعاتی که درباره طلا میدانیم این نکته است که مهمترین فلز گران بهای جهان می باشد. طلا از نظر اهمیّت تجاری و اقتصادی از بالاترین درجه امتیازی برخوردار است. رنگ طلای خالص زرد تیره حتّی مایل به سبز می باشد. طلای خالص آن قدر نرم است که می توان با ناخن به راحتی روی آن خط انداخت. در مقایسه با فلزّات دیگر خاصیّت چکُشخواری زیادی دارد. در مقابل محلول های قلیایی، بسیار قوی و پایدار است که در محلول سیانور سدیم و سیانور پتاسیم حل میشود. بهترین حلال برای طلا، تیزاب سلطانی است که مخلوطی از اسیدنیتریک (HNO2) و اسید کلریدریک (HCI) است که برای محک طلا به کار میروند.
پتاسیم سیانید یک ترکیب معدنی با فرمول KCN است. این ترکیب به صورت کریستال های بی رنگ می باشد که بیشتر به شکر شبیه است و به شدّت در آب انحلال پذیر است. اغلب KCN در معادن طلا برای استخراج، سنتز های آلی و آبکاری مورد استفاده واقع میشود و KCN بهشدت سمی است. KCN توسط حشره شناسان به عنوان عامل شدیداٌ کشنده در از پای درآوردن حشرات در ظرف چند ثانیه به کار میرود. اینکه چگونه پتاسیم سیانید یا قرص سیانور موجب مرگ میشود همچنان به عنوان یک راز بزرگ باقی مانده است. احتمالاتی وجود دارد که نشان میدهد در مسیر جریان خون این مواد شیمیایی در سلولهای قرمز خونی مانع از جذب اکسیژن میشوند؛ مرگ و میر با پتاسیم سیانید حدود 95 درصد است، البته اگر یک پادزهر گوگردی به موقع استفاده شود، میتواند موجب نجات فرد شود. اما با این حال فردی که زنده میماند دچار معلولیت سیستم عصبی مرکزی به مانند بیماری پارکینسون میشود.
شاید این سؤال ایجاد شود که چرا فلز ارزشمندی مانند طلا باید با مادّه خطرناکی مانند سیانور مقایسه شود؟ باید گفت در کنار اینکه در تولید طلا از سیانور استفاده میشود در موارد پُرتکراری، کارگاه های طلاسازی با انتقال پسابهای خود به فاضلاب شهری باعث آلودگی آبهای زیرزمینی به سم سیانور شدهاند. ماه گذشته خسروی، نماینده مردم سمنان، مهدیشهر و سرخه از تولید زیرزمینی طلا در برخی از منازل در تهران خبر داد و گفت: آب آلوده به سیانور از منازلی که در آن طلا به صورت زیرزمینی تولید میشود، وارد فاضلاب میشود. هرچند که این اظهارات بلافاصله با واکنش رئیس اتحادیه طلاسازان مواجه شده و او امکان انتقال این سم به آبهای شهری را رد کرد با این وجود روز گذشته مدیر گروه پساب سازمان حفاظت محیط زیست گفت: این سازمان با کارگاههای طلاکاری و طلاسازی که پساب خود را وارد طبیعت یا چاههای فاضلاب میکنند، برخورد قانونی خواهد داشت. اقبال رستمی افزود: همچنین این کارگاهها برای حفظ عیار طلا و فرآوری این فلز ارزشمند از برخی اسیدهای غلیظ مانند نیتریک و سولفوریک استفاده میکنند که رها کردن باقیمانده این اسیدها در طبیعت نیز به مرور خسارات جبرانناپذیری به همراه دارد. به گزارش ایرنا، رستمی تاکید کرد: سازمان حفاظت محیط زیست به عنوان یک سازمان نظارتی قدرت پلمب کردن کارگاههای متخلف را دارد که البته اجرای این کار هم بر عهده ادارات کل استانی محیط زیست است.
عضو شورای شهر تهران در این زمینه به «آرمان» گفته است: بحث ورود پسابهای کارگاههای طلاسازی به آب شهری موضوعی است که در شورای شهر تهران، این ماه مطرح شده و رئیس کمیسیون سلامت و محیط زیست شخصا پیگیر این مساله بوده است. احمد حکیمیپور ادامه میدهد: از زمانی که این مساله مورد بررسی قرار گرفت، بارها و بارها این نکته از سوی شرکت آب و فاضلاب و اتحادیه طلاسازان تکذیب شد. با وجود این، نتیجه تحقیق و تفحص کمیسیون سلامت وجود ترکیبات خطرناک در فاضلابها در اثر پسابهای طلاسازی را تایید کرد. به گفته او آبهای زیرزمینی وضعیت مناسبی ندارند و ورود فاضلابهای صنعتی و کارگاهی مهمترین خطری است که این آبها را تهدید میکند. رودخانهها نیز در برخی موارد وقتی به جریان این آبها میپیوندند ترکیبات مضر خود را وارد آبهایی میکنند که مستقیم وارد چرخه زندگی و مصرف مردم میشود. حکیمیپور عنوان میکند: این مساله مورد بررسی و توجه دقیق شورا قرار گرفته و با کارخانهها و کارگاههای متخلف از این پس برخورد میشود.
منابع زیرزمینی آب تهران به علت نبود شبکه فاضلاب شهری در این کلانشهر آلوده شده است. آلودگی آب تهران و استفاده ناگزیر از آبهای زیرزمینی برای تامین آب آشامیدنی مورد نیاز تهرانیها به عنوان چالشی جدی و واقعی برای پایتخت عنوان میشود که برخی از مدیران از پرداختن به آن پرهیز میکنند. این در حالی است که تهران شبکه فاضلاب شهری ندارد و در زمینه مدیریت شبکه فاضلاب در میان کلانشهرهای دنیا، جزو ده شهر آخر جهان به شمار میآید. دو هفته پیش، پرورش- مدیرعامل آبفای استان تهران، حرف و حدیثها درباره آلودگی آب تهران را رد کرده و گفته بود: آب تهران فاقد هرگونه آلودگی است و همانطور که بارها مطرح شده، آلودگی آب تهران فقط در حد شایعه است. هرگونه مشکل و آلودگی در آب تهران از دید آزمایشگاههای ما پنهان نمیماند. این در حالی است که اسفندماه گذشته صدوق، مدیرکل محیطزیست استان تهران گفته بود: درصد نیترات موجود در آبهای تهران بالاتر از حد استاندارد است و پایتخت ایران از این نظر در رتبه اول کشور قرار دارد.
یک کارشناس محیط زیست درباره وضعیت آبهای زیرزمینی در کشور به «آرمان» میگوید: آبهای زیرزمینی در گذشته برای مردم به عنوان یک منبع آبی ناب و طبیعی برای مصرف خوراکی به کار میرفت در حالی که در حال حاضر وضعیت این آبها به جایی رسیده که حتی برای آبیاری مزارع هم نمیتوان از آنها استفاده کرد. محمدرضا فاطمی ادامه میدهد: آبهای زیرزمینی در برخی شهرها مانند رشت و اهواز که در مجاورت رودخانه قرار دارند، مستقیم وارد چرخه آب مصرفی مردم میشود و در برخی شهرهای دیگر وارد آبهای سطحی شده و این آبها هم در نهایت به مصرف مردم میرسد. نکته مهم آن است که آلودگی صنعتی و شیمیایی آب را هیچ تصفیهخانهای نمیتواند از آن بگیرد و این سمومی که وارد آب میشود تا ابد در آن باقی میماند. او میگوید: برای مثال تصفیهخانههای جنوب تهران آبها را پیش تصفیه میکنند در حالی که این نوع تصفیه فقط ذرات معلق در آب و میکروبها را از بین میبرد و بقیه پسابها مانند ضایعات صنعتی، بیمارستانی و شیمیایی در آن به قوت خود باقی مانده و وارد غذای مردم میشود.
مطالبی که مطالعه کردید در سال های گذشته به قوّت خود باقی بود که پس از سال ها تلاش بالاخره خیلی از کارگاه های صنعتی تولید طلا و جواهرات با چاه ها و فاضلاب های جداگانه در حال انجام فعالیت های خود هستند و دیگر سموم وارد محیط زیست نمی گردد و با این کار عدم ورود این عامل خطرناک و کشنده کمک شایانی در بالا بردن بهره وری برای مجموعه ها شده است چرا که می توانند چاه های فاضلاب خود را برای به دست آوردن طلاهای از دست رفته و به اصطلاح پِرتی خود را بار دیگر برگردانند و از ضرر خود نه تنها بکاهند بلکه سود هم کنند.
امید است مقاله ای که آماده شده برای شما عزیزان مفید واقع شود.